Historia
WSTĘP
Szkoła Podstawowa nr 31 w Bielsku - Białej pierwotnie była szkołą wiejską w Starym Bielsku. Na początku lat siedemdziesiątych przekształcono ją w Zbiorczą Szkołę Gminną. Od 01.01.1974 r stała się szkołą miejską o pełnej nazwie:
Szkoła Podstawowa nr 31 im. Kazimierza Sumpera w Bielsku-Białej.
11 maja 1999 roku patronem szkoły został Jan Kochanowski. W latach 1976-1982 r istniał przy szkole Ośrodek Pracy Pozalekcyjnej nr 2. W latach 1982-1985 uczęszczały do tej szkoły dzieci z osiedli Wojska Polskiego i Beskidzkiego. Od 1 września 1999 r. szkoła była sześcioklasowa, a od 1 września 2017 jest ośmioklasowa.
Autorka pracy korzystała z kronik szkolnych i dzienników.
HISTORIA SZKOŁY
Historia Szkoły Podstawowej nr 31 w Bielsku – Białej liczy ponad 100 lat. 9 listopada 1920 r Rada Szkolna Powiatowa powołała do życia polską szkołę w Starym Bielsku. Na uroczystość otwarcia przybyli: Przewodniczący Rady Szkolnej Powiatowej starosta J. Podczarski, inspektor Klemens Matusiak, pan Gustaw Schlaner- dyrektor szkoły niemieckiej w Starym Bielsku oraz zastępca przewodniczącego Rady Szkolnej Miejskiej: p. Jarisch
Kierownikiem szkoły został Jan Kubica, który pełnił tę funkcję do 1933. Kolejnymi kierownikami szkoły byli: od 1933 – 1935 Władysław Kurowski, od 1935 – 1936 Karol Mirowski, od 1936 – 1939 Alojzy Donocik. Szkoła mieściła się w parterowym, gminnym budynku z roku 1835 i mieściła jedną salę lekcyjną i mieszkanie kierownika. Stan obiektu był zły. Staraniem władzy szkoły budynek był sukcesywnie remontowany i unowocześniany. 9 grudnia 1924 zainstalowano światło elektryczne. W czasie wakacji w 1925r pokryto dach od strony południowej czerwoną dachówką, zamiast „łupka”, który prawie każdego roku trzeba było poprawiać. Północna strona dachu nadal pozostała pokryta papą. W 1928 roku pomalowano klasę, korytarz i mieszkanie kierownika oraz wybudowano nowe ubikacje. Szkoła otrzymała również trzydzieści nowych ławek. Części metalowe odlano w firmie „Ochsner” w Białej, a części drewniane wykonali miejscowi stolarze Konig i Mendrok. W 1933 roku urządzono kancelarię. Stan budynku był jednak nadal zły i w 1936 roku opadł sufit w klasie. J. Kubica rozpoczął starania o budowę nowej szkoły. Ze względu na brak funduszy plan budowy odłożono na później. Przeprowadzono remont a w 1937 roku gmina wybudowała w ogródku studnię i przeprowadzono wodę do kuchni. Jednocześnie wybudowano odpływ brudnej wody do rzeki. W 1938 roku gmina kupiła parcelę budowlaną pod budowę nowej szkoły. Niestety w tym miejscu nowa szkoła nie powstała.
W dniu otwarcia do szkoły zapisanych było 30 dzieci. Pochodziły one w większości z ubogich, polskich rodzin. Blisko połowa z nich to były sieroty i półsieroty. Taka sytuacja powodowała, że na kierownictwo szkoły spadł obowiązek finansowego wspomagania dzieci. Z pomocą pospieszyła „Rodzina Opiekuńcza’’, która ufundowała prezenty gwiazdkowe. Organizowanie uroczystości z okazji świąt Bożego Narodzenia stało się tradycją szkoły. Co roku organizowano je i wręczano uczniom upominki. Kierownik szkoły już od listopada odwiedzał fabrykantów bielskich i prosił o wsparcie. Dzieci otrzymywały pomoc nie tylko z okazji świąt, ale także na co dzień. Kierownik wraz z żoną gotowali dla dzieci mleko lub kakao, piekli ciasto. Pieniądze na ten cel dawali darczyńcy i Fundusz Wojewódzki.
Od 1926 r dzieci przygotowywały jasełka dla mieszkańców Starego Bielska. Odbywały się one w połowie stycznia w gospodzie J. Schuberta. Uczestniczyli w nich licznie starobielscy Polacy.
Szkoła w Starym Bielsku pełniła ważną funkcję. Przeprowadzony w 1922 roku spis powszechny ludności wykazał, że tylko 17,5% mieszkańców przyznało się do narodowości polskiej. W tej sytuacji szkoła była krzewicielem polskości. Dużą wagę przywiązywano do obchodów świąt narodowych. Z okazji 3 Maja, 11 Listopada w szkole odbywały się spotkania, dzieci brały udział w nabożeństwach w kościele p.w. św. Mikołaja. Uroczyście obchodzono również 19 marca imieniny J. Piłsudskiego – Naczelnika Państwa. 29 czerwca 1922 roku uczczono połączenie Górnego Śląska ze Śląskiem Cieszyńskim. Natomiast 18 czerwca uczniowie uczestniczyli w powitaniu prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej - Gabriela Narutowicza, który w czasie wizyty na Śląsku Cieszyńskim, odwiedził również Bielsko. Dzieci ze Starego Bielska wraz z uczniami z innych szkół utworzyły szpaler od szkoły przemysłowej aż do Starostwa po obu stronach ulicy Strzelniczej. W 1924 roku obchodzono setną rocznicę urodzin P. Stalmacha i K. Miarki. Świętowano również sprowadzenie prochów H. Sienkiewicza do Polski. W 1935r. uroczyście obchodzono Święto Morza. Z tej okazji ze szkoły w Starym Bielsku wyruszył piękny, ozdobiony kwiatami i chorągiewkami, kajak na kółkach. W asyście marynarzy wyruszyła młodzież ze Starego Bielska na pochód do Bielska i Białej.
Systematycznie wzbogacano szkołę w pomoce naukowe. Jako dar Wojewódzki, podarowano szkole pięć map ściennych i piętnaście książek do biblioteki. W 1934. biblioteka liczyła 70 tomów W 1935r. w szkole zainstalowano radio. Aparat otrzymano z Wydziału Oświecenia Publicznego. Z audycji korzystała nie tylko młodzież, ale również dorośli.
13 lutego 1929r. w szkole w Starym Bielsku odbyło się zebranie założycielskie „Macierzy Szkolnej” w tutejszej gminie. Prezesem Koła został kierownik szkoły J.Kubica. Organizacja ta będzie odtąd wspierać starania szkoły, pomagać przy organizowaniu uroczystości szkolnych, wycieczek, jasełek i organizować zbiórki darów dla dzieci .
Co roku w szkole organizowano wycieczki razem ze szkołami z Kamienicy i Aleksandrowic. Dzieci szły na Klimczok i Szyndzielnię. Zakończenie wycieczki odbywało się w lasku Batla. Organizowano tam ognisko, dzieci otrzymywały poczęstunek a potem ze śpiewem wracały do Starego Bielska. Również w czerwcu, z okazji imienin kierownika odbywała się wycieczka do Wapienicy do Doliny Luizy.W 1925r. uczniowie brali udział w wycieczce na Magórkę. Pociągiem udali się do stacji Wilkowice- Bystra. Stamtąd weszli na szczyt i spędzili tam kilka godzin na zabawie. Następnie zeszli do Straconki, gdzie oczekiwał na nich gospodarz – Niemiec o nazwisku Mendrok. Był on właścicielem koni i drabiniastego wozu i za darmo przywiózł dzieci do Starego Bielska. W następnym roku szkolnym wycieczka odbyła się na Klimczok i Szyndzielnię a końcem czerwca do Wapienicy na „łąkę Bulowskiego.” W 1931r. Szkoła zorganizowała wycieczkę do Jaworza. Dzieci jechały autem Białonia – Polaka. Starsze udały się na Błatnią, a młodsze pozostały w Jaworzu. Potem wszyscy udali się do lasku Batla w Aleksandrowicach. W 1934 zorganizowano wycieczkę szkolna wspólnie ze szkołą polską w Wapienicy. Dzieci udały się na Dębowiec, tam spędziły kilka godzin na zabawie. Po posiłku udali się z powrotem do Wapienicy i tam na polance „przy kiosku” bawili się wszyscy do wieczora Przybył również Inspektor szkolny Klemens Matusiak, który z zadowoleniem przyglądał się zabawie. W 1937r. zorganizowano wycieczkę do Wisły. Trwała ona dwa dni, a koszt w wysokości 50zł. pokryła Macierz Szkolna. Dzieci zwiedziły Wisłę , Zameczek . Nocleg miały w Głębcach. W drugim dniu przeszły przez Koziniec do Wisły i po kąpieli w basenie wróciły do Bielska. W czerwcu 1938r uczniowie uczestniczyli w wycieczce do Porąbki. Najpierw jechały pociągiem do Bystrej a następnie wyszły na Magurkę. Tam był nocleg. Na drugi dzień zeszła wycieczka żółtym szlakiem do Międzybrodzia i Porąbki. Następnie przewieziono dzieci wozami do Kęt. Stamtąd pociągiem wrócono do Bielska. Była to niestety ostatnia wycieczka zorganizowana przez szkołę polską w Starym Bielsku. W 1939r. po raz pierwszy zapisano do polskiej szkoły więcej uczniów niż do niemieckiej. Jednak wydarzenia potoczyły się inaczej. We wrześniu władze niemieckie zlikwidowały szkołę. Majątek trwały przeszedł na własność szkoły niemieckiej a książki, zeszyty i inne pomoce zostały spalone.
W 1945r władze wyzwolonego Bielska poleciły Pawłowi Wapiennikowi – przedwojennemu kierownikowi szkoły niemieckiej w Starym Bielsku – zorganizowanie szkoły. 15 lutego 1945r rozpoczęto przyjmowanie zapisów do szkoły. 93 uczniów podjęło naukę w budynkach dawnej szkoły niemieckiej. Posiadała ona tylko 6 sal lekcyjnych. Stan techniczny budynku też nie był najlepszy. Brakowało pracowni przedmiotowych, sali gimnastycznej, boiska sportowego. Trudności w pracy zwiększały braki w podstawowym wyposażeniu uczniów. Brakowało zeszytów, książek, ołówków.
W następnych latach nastąpiła stabilizacja w pracy i organizacji szkoły. Rozpoczęły działalność organizacje szkolne: harcerstwo, spółdzielnia uczniowska oraz zespoły artystyczne. Szkoła stała się ważnym ośrodkiem życia kulturalnego w Starym Bielsku. Jednak warunki lokalowe powodowały, że powrócono do pomysłu budowy nowej szkoły.
W 1960r zawiązał się Komitet Budowy Szkoły. Trzon tego Komitetu tworzyli : p. p. Jan Wójcik , Czesław Kos i Piotr Wapiennik. Po wielu kłopotach wreszcie rozpoczęto budowę nowej szkoły – Pomnika Tysiąclecia Państwa Polskiego . Zlokalizowano ją przy ulicy Zapłocie Duże, w pobliżu dawnej szkoły polskiej. 26 listopada 1962r uroczyście otwarto nową szkołę. Była to ważna chwila dla mieszkańców, gdyż wielu z nich osobiście brało udział i przy budowie i przy przenosinach szkoły.
Szkoła w Starym Bielsku najpierw była szkołą wiejską, potem zbiorczą a następnie, po przyłączeniu Starego Bielska do Bielska – Białej, miejską szkołą podstawową, której nadano numer 31.
Bardzo dobre warunki, jakie stworzono uczniom w szkole, poprawiły komfort nauki i pracy. Żmudna, codzienna praca przynosi efekty. Uczniowie zdobywają nagrody w konkursach, przeglądach i w zawodach sportowych. Z dobrymi wynikami zdawali egzaminy do szkół średnich, a obecnie utrzymują wysoki poziom na egzaminach najpierw szóstoklasistów, a obecnie ósmoklasistów.
Szkoła nie tylko przekazuje wiedzę, również wychowuje. W tej pracy ważną rolę odgrywały działające w szkole organizacje: Samorząd Uczniowski, Spółdzielnia „Jutrzenka”, SKKT, Harcerstwo, SKS, Teatrzyk „Filistyn”, obecnie zespół muzyczny Vivacze, Klub Wolontariusza, Magazyn Uczniowski „JanKo” oraz liczne kółka zainteresowań.
W kolejnych latach Szkoła Podstawowa nr 31 podlegała kolejnym reformom strukturalnym. Od 1999r. była sześcioklasową szkołą podstawową, a od 1września 2017r. została przemianowana znowu w ośmioklasową szkołę podstawową.
Obecnie szkoła staje się coraz bardziej nowoczesna, posiada pracowni komputerowe ze stałym łączem internetowym, biblioteka została przekształcona w centrum multimedialne. Każda sala lekcyjna wyposażona jest w sprzęt komputerowy, tablicę interaktywną i rzutnik.
Nauczycieli i uczniowie korzystają z nowoczesnej sali gimnastycznej i salki przystosowanej do gimnastyki korekcyjnej, a także z boiska – tzw. orlika, miasteczka ruchu drogowego i placu zabaw dla najmłodszych uczniów. W 2021 r. oddano do użytku halę sportową.
W 1999r. patronem szkoły został Jan Kochanowski. Od 2000r. najlepsi uczniowie otrzymują nagrodę „Srebrnego Liścia” i „Złotego Liścia”, a ósmoklasiści, którzy przez pięć lat osiągali najwyższe wyniki w nauce – Medal Jana Kochanowskiego.
Szkoła współpracuje z polską szkołą w Czechach, z Domem Kultury w Starym Bielsku , wydaje gazetkę JanKo.”
Szkoła posiada certyfikat „Szkoły z klasą”, „Cogito” i „Ago”,„ Wielkiej Ligi Czytelniczej”.
W okresie powojennym kolejnymi dyrektorami szkoły byli Paweł Wapiennik: 1945 – 1969 , Barbara Parzyk: 1969 – 1973, Józef Argasiński: 1973 – 1976, Józef Sowa: 1976- 1977, Jerzy Drapalski: 1977- 1978, Barbara Zygiel: 1978 – 1991, Władysław Sadlok: 1991 – 1999 , Maria Borek: 1999 – 2019, a od 2019r. Roman Szabla.
opracowała: mgr Halina Ferens
